นวัตกรรมคุมกำเนิดแบบใหม่

รศ.นพ.อรรณพ ใจสำราญ หัวหน้าหน่วยวางแผนครอบครัวและอนามัยการเจริญพันธุ์ ภาควิชาสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์

ทางเลือกสำหรับสาว ๆ ที่ต้องการคุมกำเนิดแต่เบื่อการรับประทานยาคุมกำเนิด เพราะปัจจุบันมีนวัตกรรมที่สามารถคุมกำเนิดได้มีประสิทธิภาพเทียบเท่ายาเม็ดคุมกำเนิด โดยจากการศึกษาทางการแพทย์พบว่า การใช้วงแหวนคุมกำเนิดมีผลข้างเคียงน้อยกว่าการใช้ยาเม็ดคุมกำเนิด และยังไม่มีผลต่อน้ำหนักตัวอีกด้วย รศ.นพ.อรรณพ ใจสำราญ หัวหน้าหน่วยวางแผนครอบครัวและอนามัยการเจริญพันธุ์ ภาควิชาสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ กล่าวว่า จากการรายงานพบปัญหาการทำแท้งจากผู้หญิงที่ตั้งครรภ์ไม่พร้อมมากถึง 300,000 คน/ปี ส่งผลให้เกิดปัญหามากมายตามมา ทั้งทางด้านร่างกาย ทางด้านสังคม และครอบครัว เป็นต้น หากผู้หญิงที่ยังไม่พร้อมที่จะตั้งครรภ์ ทางการแพทย์จะแนะนำให้ใช้วิธีการคุมกำเนิด ซึ่งแบ่งออกเป็น 2 แบบคือ แบบชั่วคราวและแบบถาวร

วิธีการคุมกำเนิดแบบชั่วคราวเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์ในขณะที่ใช้ และพอหยุดใช้ก็สามารถตั้งครรภ์ได้ตามปกติ การคุมกำเนิดแบบชั่วคราวที่เป็นฮอร์โมนมีหลายวิธี ได้แก่ ยาเม็ดคุมกำเนิด ยาฉีดคุมกำเนิด แผ่นแปะผิวหนังคุมกำเนิด และยาฝังคุมกำเนิด แต่ละวิธีมีข้อดีและข้อเสียแตกต่างกัน เช่น ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดที่มีระดับฮอร์โมนต่ำเหมาะกับผู้หญิงที่เริ่มต้นกินยาคุมกล่องแรก เพราะหาซื้อได้ง่าย ราคาไม่แพง นอกเหนือจากการคุมกำเนิดแล้ว ประโยชน์อื่นที่ได้จากยาเม็ดคุมกำเนิด เช่น รักษาอาการปวดท้องประจำเดือน คุมอาการของโรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ รักษาสิว หน้ามัน บรรเทาอาการก่อนมีประจำเดือน และสามารถลดโอกาสเสี่ยงจากภาวะกระดูกพรุน

นอกจากนี้ยังมีข้อมูลว่ายาคุมกำเนิดช่วยลดอัตราการเกิดมะเร็งรังไข่ได้อีกด้วย แต่ปัญหาที่พบบ่อยคือ ลืมกินยา ทำให้ประสิทธิผลของยาลดลงและมีปัญหาประจำเดือนผิดปกติ เลือดออกกะปริบกะปรอย นอกจากนั้นยาเม็ดคุมกำเนิดบางชนิดมีระดับฮอร์โมนสูง ทำให้มีอาการคลื่นไส้ อาเจียน เวียนศีรษะ เป็นฝ้า หรือน้ำหนักเพิ่มขึ้นได้

ปัจจุบันมีการพัฒนานวัตกรรมการคุมกำเนิดแบบใหม่เพื่อลดปัญหาจากวิธีการคุมกำเนิดแบบเดิมคือ การคุมกำเนิดด้วยวงแหวนคุมกำเนิดเป็นอีกหนึ่งทางเลือกของผู้หญิงยุคนี้

วงแหวนคุมกำเนิดมีลักษณะเป็นวงแหวนพลาสติกนุ่มยืดหยุ่นได้ ประกอบด้วยฮอร์โมน 2 ชนิดคือ ฮอร์โมนเอสโตรเจน และฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน เช่นเดียวกับยาเม็ดคุมกำเนิด แต่ตัวยาในวงแหวนถูกดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือดทันที โดยจะปล่อยฮอร์โมนออกมาในปริมาณต่ำต่อเนื่องและสม่ำเสมอกว่ายาเม็ดคุมกำเนิด ทำให้ประสิทธิผลดีกว่ายาเม็ดคุมกำเนิด ผลข้างเคียงน้อยกว่า และที่สำคัญประจำเดือนมาอย่างสม่ำเสมอ พบปัญหาเลือดออกกะปริบกะปรอยน้อยกว่ายาเม็ดคุมกำเนิด เหมาะสำหรับผู้หญิงทุกคนที่ต้องการความสะดวก และความปลอดภัยเมื่อใช้ยาระยะยาวในการคุมกำเนิด

สำหรับวิธีใช้วงแหวนคุมกำเนิดง่ายและสะดวก สามารถใส่ได้ด้วยตัวเอง โดยสอดเข้าไปในช่องคลอดคล้ายกับการเหน็บยาในช่องคลอด ปล่อยไว้ 3 สัปดาห์ ระหว่างนี้สามารถมีกิจกรรมทางเพศได้ตามปกติ ซึ่งส่วนใหญ่ไม่มีผลข้างเคียงใด ๆ ทั้งผู้ใช้และคู่สมรสไม่ระคายเคือง เมื่อครบ 3 สัปดาห์ก็เอาออก เว้นไป 1 สัปดาห์ จะมีประจำเดือนมาตามปกติ ซึ่งการใส่และถอดสามารถทำได้ด้วยตนเอง

ทั้งนี้ หน่วยวางแผนครอบครัวและอนามัยการเจริญพันธุ์ ภาควิชาสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ทำการศึกษาความพึงพอใจในการใช้วงแหวนคุมกำเนิดในผู้หญิงไทย 40 คน เป็นเวลา 6 เดือน พบว่าผู้หญิงทุกคนมีความพึงพอใจและยอมรับการคุมกำเนิดด้วยวิธีนี้ เนื่องจากมีอาการข้างเคียงน้อยมาก ประจำเดือนมาสม่ำเสมอ สะดวกและปลอดภัย ประสิทธิภาพในการคุมกำเนิดเทียบเท่ากับการรับประทานยาคุมกำเนิด

ดังนั้น หากต้องการคุมกำเนิดควรเลือกใช้วิธีที่เหมาะสมกับตัวเอง ซึ่งแต่ละคนอาจไม่เหมือนกัน หากไม่แน่ใจว่าวิธีใดเหมาะสมก็ควรขอคำปรึกษาจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ หรือเภสัชกรประจำร้านขายยา