Etelcalcetide ยาใหม่ช่วยลดฮอร์โมน PTH ในผู้ป่วยฟอกไต

Etelcalcetide ยาใหม่ช่วยลดฮอร์โมน PTH ในผู้ป่วยฟอกไต 

อ.นพ.สันติ สิลัยรัตน์ คณะแพทยศาสตร์วชิรพยาบาล มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช     

ผลการวิจัยล่าสุดนำโดย Geoffrey A Block และ Glenn M Chertow พบว่า ยา etelcalcetide สามารถช่วยลดระดับฮอร์โมน parathyroid hormone (PTH) ในกลุ่มผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังที่ต้องได้รับการฟอกไตทดแทน (end stage renal disease) ร่วมกับมีภาวะ hyperparathyroidism ได้ดีกว่ายาหลอก และมีประสิทธิภาพดีเทียบเท่ากับยา cinacalcet

คณะผู้วิจัยได้ทำการศึกษาแบบสุ่ม เปรียบเทียบประสิทธิภาพในการลดระดับฮอร์โมน PTH ในผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรังที่ได้รับการรักษาด้วยการฟอกเลือดทดแทนไต 3 ครั้งต่อสัปดาห์ และมีระดับฮอร์โมน PTH เพิ่มขึ้นสูงหรือสูงมาก (PTH > 400 pg/mL) จำนวน 1,023 ราย ระหว่างยา etelcalcetide ชนิดฉีดเข้าทางหลอดเลือดดำหรือยาหลอก โดยมีการใช้ยาในขนาดเริ่มต้นที่ 5 mg และค่อย ๆ เพิ่มขึ้นครั้งละ 2.5 mg ทุกสัปดาห์จนในขนาดสูงสุดที่ 15 mg โดยปรับตามระดับฮอร์โมน PTH และแคลเซียมในเลือด และวัดประสิทธิภาพที่ความสามารถในการลดระดับฮอร์โมน PTH ลงได้อย่างน้อย 30% ภายในสัปดาห์ที่ 20-27 ของการรักษา ผลการศึกษาพบว่า ยา etelcalcetide สามารถลดระดับฮอร์โมน PTH ได้ตามเป้าหมายดีกว่าการใช้ยาหลอกอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ โดยใน 2 กลุ่มของผู้เข้าร่วมการศึกษา กลุ่ม A สามารถมีระดับฮอร์โมนตามเป้าหมายคิดเป็น 74% เทียบกับ 8.3% (p < 0.001) และกลุ่ม B ได้ตามเป้าหมาย 75.3% เทียบกับ 9.6% (p < 0.001) ซึ่งถือว่ามีความแตกต่างกันอย่างชัดเจนมาก

อาการไม่พึงประสงค์ที่พบได้ในกลุ่มที่ได้รับยา etelcalcetide ได้แก่ ภาวะแคลเซียมในเลือดต่ำ และจำเป็นต้องได้รับแคลเซียมและวิตามินดีเสริมมากกว่ากลุ่มที่ได้รับยาหลอก

ในส่วนของการเปรียบเทียบประสิทธิภาพในการควบคุมฮอร์โมน PTH เทียบกับยาอื่น ๆ ที่มีอยู่แล้ว เช่น cinacalcet นั้น คณะผู้วิจัยก็ได้ทำการศึกษาเปรียบเทียบในแบบ randomized, double-blind trial เช่นเดียวกัน โดยมีเป้าหมายการวัดผลว่าจะต้องสามารถลดระดับฮอร์โมน PTH ได้ไม่น้อยกว่า 30% เช่นเดียวกัน แต่จะต้องมีความแตกต่างกันระหว่างกลุ่มไม่เกิน 12% โดยมีผู้เข้าร่วมการศึกษานี้รวม 683 ราย (340 รายในกลุ่มที่ได้รับยา etelcalcetide และ 343 รายในกลุ่มที่ได้รับยา cinacalcet) และผลการศึกษาที่ออกมาก็พบว่า ทั้ง 2 กลุ่มนั้นสามารถลดระดับฮอร์โมน PTH  ได้ และ etelcalcetide ยังมีประสิทธิภาพดีกว่ายา cinacalcet อีกด้วย กล่าวคือ กลุ่มที่ได้รับยา etelcalcetide สามารถลดระดับฮอร์โมนได้ตามเป้าหมายคิดเป็น 68.2% เทียบกับกลุ่มที่ได้รับยา cinacalcet ที่ได้ตามเป้าหมายคิดเป็น 57.7% (p for noninferiority < 0.001, p for superiority = 0.004) ในส่วนของอาการข้างเคียงไม่พึงประสงค์ที่พบในการศึกษานี้ ได้แก่ อาการคลื่นไส้ อาเจียน ซึ่งพบได้ใกล้เคียงกันในทั้ง 2 กลุ่มของการศึกษา ส่วนภาวะแคลเซียมในเลือดต่ำนั้นพบได้บ่อยกว่าเล็กน้อยในกลุ่มที่ได้รับยา etelcalcetide

            ผู้เชี่ยวชาญด้านฮอร์โมนและระบบเมตาบอลิซึมให้ความเห็นเกี่ยวกับยาและผลการศึกษาวิจัยนี้ว่า เป็นผลการศึกษาที่น่าสนใจและอาจจะเป็นประโยชน์ต่อการนำไปใช้ในการรักษาผู้ป่วยที่มีโรคไตวายเรื้อรังและได้รับการรักษาด้วยการฟอกเลือดทดแทนไตได้ อย่างไรก็ตาม เนื่องจากในการศึกษานี้วัดผลการศึกษาด้วยระดับฮอร์โมนซึ่งอาจจะไม่บ่งชี้ถึงผลทางคลินิก เช่น การเปลี่ยนแปลงของกระดูกหรืออัตราการเสียชีวิตของผู้ป่วยได้ ดังนั้น จึงอาจจะต้องมีการศึกษาเพิ่มเติมที่เน้นดูถึงผลทางคลินิกเหล่านี้เพิ่มเติมต่อไ