สมุนไพรใกล้ตัวที่ช่วยลดน้ำตาลในเลือดได้
กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก เผยสมุนไพรใกล้ตัวที่ใช้เป็นอาหารหลายชนิดมีงานวิจัยพบว่ามีฤทธิ์ลดน้ำตาลในเลือดได้ แนะผู้ป่วยเบาหวานและกลุ่มเสี่ยงใช้เป็นอาหารดูแลสุขภาพในชีวิตประจำวัน
นพ.เกียรติภูมิ วงศ์รจิต อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กล่าวว่า โรคเบาหวานในทางการแพทย์แผนปัจจุบันหมายถึงภาวะที่ระดับน้ำตาลในเลือดสูง เกิดจากความบกพร่องของตับอ่อน และออร์โมนอินซูลินในร่างกาย อาการสำคัญที่สังเกตได้ของโรคเบาหวานคือ ปัสสาวะบ่อย โดยเฉพาะในตอนกลางคืน หิวบ่อย กระหายน้ำบ่อย มีอาการชาปลายมือปลายเท้า หากมีบาดแผลมักจะหายช้า ภาวะแทรกซ้อนของโรคเบาหวานส่งผลให้จอประสาทตาเสื่อม เกิดแผลกดทับ ติดเชื้อได้ง่าย โดยเฉพาะติดเชื้อรา และเชื้อแบคทีเรียซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญของความพิการตามมา
โดยเฉพาะพืชผักสมุนไพรใกล้ตัวหลายชนิดที่ใช้เป็นอาหารมีรายงานการวิจัยพบว่ามีฤทธิ์ลดน้ำตาลในเลือดในสัตว์ทดลองที่เป็นเบาหวาน และหลายชนิดผลการศึกษาวิจัยมีฤทธิ์ลดน้ำตาลในผู้ป่วยเบาหวาน เช่น กะเพรา ตำลึง มะระขี้นก ผักเชียงดา สำหรับกะเพราสมุนไพรยอดฮิตที่คนไทยนิยมรับประทานกัน ในขณะที่ทางการแพทย์อายุรเวทของอินเดียถือว่ากะเพราเป็นสมุนไพรศักดิ์สิทธิ์ มีสรรพคุณหลากหลายในการแพทย์อายุรเวท เช่น บรรเทาอาการไอ หวัด และการติดเชื้อทางเดินหายใจ ช่วยย่อยอาหาร บรรเทาอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ ช่วยลดอาการที่เกิดจากความเครียด เพิ่มความจำ เพิ่มภูมิคุ้มกัน งานวิจัยของอินเดียชี้ให้เห็นว่าการรับประทานผงใบกะเพราแห้งในปริมาณ 2.5-3 กรัม วันละ 1 ครั้ง ก่อนอาหารเช้า สามารถลดระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยเบาหวานได้ หรือให้รับประทานในปริมาณ 6 กรัม วันละ 2 ครั้ง ก่อนและหลังอาหารเช้า ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือดสูงและลดไขมันในเลือดสูงได้
ส่วนสารสกัดด้วยน้ำของใบกะเพราขนาด 5 มิลลิลิตร ดื่มวันละ 2 ครั้ง ก่อนอาหาร สามารถลดน้ำตาลและคอเลสเตอรอลในผู้ป่วยกลุ่มอาการอ้วนลงพุง (Metabolic Syndrome) ได้ และยังพบว่าประมาณ 63% ของผู้ป่วยเบาหวานที่ดื่มน้ำต้มกะเพราวันละ 700 มิลลิลิตร โดยต้มต้นกะเพราแห้ง 20 กรัม ในน้ำ 1 ลิตร แล้วกรองดื่ม ตอบสนองต่อฤทธิ์ลดน้ำตาลได้ดี งานวิจัยทางเคมีพบว่าสารสำคัญที่มีฤทธิ์ลดน้ำตาลในกะเพราเป็นสารกลุ่มไทรเทอร์พีนอยด์ จากงานวิจัยเหล่านี้จะเห็นได้ว่าผู้ป่วยเบาหวานหรือกลุ่มเสี่ยงที่มีแนวโน้มจะเป็นเบาหวานสามารถนำใบกะเพรามาใช้เป็นอาหารในชีวิตประจำวันได้ ข้อแนะนำกรณีที่ผู้ป่วยรับประทานยาแผนปัจจุบัน การจะนำไปใช้ร่วมกับยาอื่นอาจต้องใช้กะเพราในปริมาณที่พอเหมาะ หรือปรับลดยาแผนปัจจุบันลง ซึ่งต้องกระทำโดยแพทย์เจ้าของไข้ เพื่อป้องกันภาวะช็อกจากระดับน้ำตาลในเลือดต่ำ หากมีข้อสงสัยสามารถสอบถามได้ที่ Call Center 0-2591-7007 ต่อกองวิชาการและแผนงาน กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก หรือศึกษาข้อมูลในแอพพลิเคชั่นสมุนไพรไทย (Thai Herbs)