การลดลงของ eGFR ต่อความเสี่ยงไตวายและเสียชีวิต

JAMA. 2014;311(24):2518-2531.

บทความเรื่อง Decline in Estimated Glomerular Filtration Rate and Subsequent Risk of End-Stage Renal Disease and Mortality รายงานว่า การประเมินการลุกลามของโรคไตเรื้อรังจากไตวายระยะสุดท้าย หรือ doubling of serum creatinine concentration (ตามการเปลี่ยนแปลงของค่า estimated glomerular filtration rate [GFR] ที่เท่ากับ -57% หรือมากกว่า) อาจล่าช้าเกินไป นักวิจัยจึงได้ศึกษาความสัมพันธ์ของการลดลงของ estimated GFR ต่อการกำเริบไปสู่ไตวายระยะสุดท้าย เพื่อที่จะใช้การลดลงของค่า estimated GFR ที่ต่ำกว่าเป็น endpoint ทางเลือกสำหรับการลุกลามของไตวายเรื้อรัง ตามที่พบว่าผู้ป่วยไตวายเรื้อรังส่วนใหญ่เสียชีวิตก่อนเป็นไตวายระยะสุดท้าย รวมทั้งศึกษาความเสี่ยงการเสียชีวิต

นักวิจัยศึกษาจากข้อมูลผู้เข้าร่วมวิจัย 1.7 ล้านคน ซึ่งมีรายงานไตวายระยะสุดท้าย 12,344 เหตุการณ์และการเสียชีวิต 223,944 รายจากกลุ่มประชากร 35 กลุ่มใน CKD Prognosis Consortium ซึ่งได้ตรวจระดับ serum creatinine concentration ซ้ำที่ 1-3 ปี และมีข้อมูลผลลัพธ์ โดยใช้ข้อมูลระดับบุคคลหรือ standardized analysis ของผลลัพธ์สำหรับ random-effects meta-analysis วิเคราะห์ระหว่างเดือนกรกฎาคม ค.ศ. 2012 ถึงกันยายน ค.ศ. 2013 และบันทึกค่า estimated GFR ที่พื้นฐานระหว่างปี ค.ศ. 1975-2012

ผลลัพธ์หลัก ได้แก่ ความเสี่ยงไตวายระยะสุดท้าย (ล้างไตหรือปลูกถ่ายไต) หรือการตายทุกสาเหตุที่สัมพันธ์กับ percentage change ของค่า estimated GFR ในระยะ 2 ปี โดยปรับตามตัวแปรรบกวนที่มีศักยภาพและค่า estimated GFR แรก

ค่า hazard ratios (HRs) ที่ปรับแล้วสำหรับไตวายระยะสุดท้ายและการเสียชีวิตสูงกว่าจากค่า estimated GFR ที่ลดลงมากกว่า ในผู้ที่ estimated GFR ที่พื้นฐานต่ำกว่า 60 mL/min/1.73 m2 พบว่าค่า HRs ที่ปรับแล้วสำหรับไตวายระยะสุดท้ายเท่ากับ 32.1 (95% CI 22.3-46.3) สำหรับการลดลงเท่ากับ -57% ของ estimated GFR และ 5.4 (95% CI 4.5-6.4) สำหรับการลดลงเท่ากับ -30% อย่างไรก็ดี การลดลง -30% หรือมากกว่า (6.9% [95% CI 6.4%-7.4%] of the entire consortium) พบบ่อยกว่าการลดลง -57% (0.79% [95% CI 0.52%-1.06%]) ความสัมพันธ์ดังกล่าวเห็นได้ชัดและคงที่ตลอดระยะพื้นฐาน (1-3 ปี), estimated GFR ที่พื้นฐาน, อายุ, เบาหวาน หรือ albuminuria ความเสี่ยงไตวายระยะสุดท้ายปรับตามค่าเฉลี่ยที่ 10 ปี (ในผู้ป่วยที่ estimated GFR ที่พื้นฐานเท่ากับ 35 mL/min/1.73 m2) เท่ากับ 99% (95% CI 95%-100%) สำหรับการลดลงของ estimated GFR เท่ากับ -57%, เท่ากับ 83% (95% CI 71%-93%) สำหรับการลดลงของ estimated GFR เท่ากับ -40% และเท่ากับ 64% (95% CI 52%-77%) สำหรับการลดลงของ estimated GFR เท่ากับ -30% vs 18% (95% CI 15%-22%) สำหรับการลดลงของ estimated GFR เท่ากับ 0% ความเสี่ยงการเสียชีวิตเท่ากับ 77% (95% CI 71%-82%), 60% (95% CI 56%-63%) และ 50% (95% CI 47%-52%) vs 32% (95% CI 31%-33%) ซึ่งสะท้อนว่ามีรูปแบบเดียวกันแต่มีผลลัพธ์ที่อ่อนกว่า

การลดลงของ estimated GFR ที่น้อยกว่า doubling of serum creatinine concentration พบได้บ่อยกว่า และสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญกับความเสี่ยงไตวายระยะสุดท้ายและการเสียชีวิต ซึ่งสนับสนุนการใช้ค่าการลดลงของ estimated GFR ที่ต่ำกว่า (เช่น ลดลง 30% ในระยะ 2 ปี) เป็น endpoint ทางเลือกสำหรับการลุกลามของไตวายเรื้อรัง