การล้างตัวด้วย Chlorhexidine และการติดเชื้อจากการดูแลรักษา

JAMA. 2015;313(4):369-378.

บทความเรื่อง Chlorhexidine Bathing and Health Care-Associated Infections: A Randomized Clinical Trial รายงานว่า การล้างตัวผู้ป่วยวิกฤติทุกวันด้วย chlorhexidine เป็นวิธีที่ใช้กันแพร่หลายและอาจลดการติดเชื้อจากการดูแลรักษาได้ นักวิจัยจึงศึกษาว่าการล้างตัวผู้ป่วยวิกฤติทุกวันด้วย chlorhexidine ลดอุบัติการณ์ของการติดเชื้อจากการดูแลรักษาได้หรือไม่ โดยศึกษาแบบ pragmatic cluster randomized, crossover study จากผู้ป่วยวิกฤติ 9,340 คนในรัฐเทนเนสซีของสหรัฐอเมริการะหว่างเดือนกรกฎาคม ค.ศ. 2012 ถึงกรกฎาคม ค.ศ. 2013

การศึกษาเปรียบเทียบระหว่างการล้างตัวผู้ป่วยด้วยผ้าชุบ 2% chlorhexidine หรือผ้าที่ไม่ได้ชุบสารต้านจุลชีพเป็นเวลา 10 สัปดาห์ก่อนเข้าสู่ช่วง washout 2 สัปดาห์ซึ่งล้างตัวด้วยผ้าที่ไม่ได้ชุบสารต้านจุลชีพ แล้วจึงสลับวิธีล้างตัวอีก 10 สัปดาห์ ซึ่งระหว่างการศึกษานี้ได้สลับวิธีล้างตัวรวม 3 ครั้ง

ผลลัพธ์หลัก ได้แก่ ผลรวมของ central line-associated bloodstream infections (CLABSIs), catheter-associated urinary tract infections (CAUTIs), ventilator-associated pneumonia (VAP) และการติดเชื้อ Clostridium difficile ผลลัพธ์รอง ได้แก่ อัตราของการมีผลบวกต่อเชื้อดื้อยาหลายตัว การปนเปื้อนเชื้อจุลชีพในตัวอย่างเลือด การติดเชื้อในกระแสเลือดอันเนื่องมาจากการดูแลรักษา และอัตราของผลลัพธ์หลักตามหน่วยวิกฤติ

ระหว่างช่วงการล้างตัวด้วย chlorhexidine พบการติดเชื้อ 55 ราย ได้แก่ CLABSI 4 ราย, CAUTI 21 ราย, VAP 17 ราย และ C. difficile 13 ราย และระหว่างช่วงการล้างตัวด้วยผ้าไม่ได้ชุบสารต้านจุลชีพพบการติดเชื้อ 60 ราย ได้แก่ CLABSI 4 ราย, CAUTI 32 ราย, VAP 8 ราย และ C. difficile 16 ราย อัตราของผลลัพธ์หลักเท่ากับ 2.86 per 1,000 patient-days ระหว่างช่วงล้างตัวด้วย chlorhexidine และ 2.90 per 1,000 patient-days ระหว่างช่วงควบคุม (rate difference -0.04; 95% CI -1.10 to 1.01; p = 0.95) ภายหลังการปรับตัวแปรที่พื้นฐานไม่พบความต่างระหว่างกลุ่มด้านอัตราของผลลัพธ์หลัก โดยการล้างตัวด้วย chlorhexidine ไม่ได้เปลี่ยนอัตราของผลลัพธ์รองจากการติดเชื้อ รวมถึงการติดเชื้อในกระแสเลือดระหว่างรักษาในโรงพยาบาล การปนเปื้อนเชื้อจุลชีพในตัวอย่างเลือด หรือการติดเชื้อดื้อยาหลายตัว และจากการวิเคราะห์กลุ่มย่อยก็ไม่พบความต่างด้านผลลัพธ์หลักระหว่างหน่วยวิกฤติแต่ละแห่ง

ข้อมูลจากการศึกษานี้ชี้ว่า การล้างตัวด้วย chlorhexidine ไม่ได้ลดอุบัติการณ์ของการติดเชื้อจากการดูแลรักษา ได้แก่ CLABSIs, CAUTIs, VAP หรือ C. difficile ซึ่งผลลัพธ์นี้ไม่สนับสนุนการล้างตัวด้วย chlorhexidine ทุกวันในผู้ป่วยวิกฤติ