เสริมธาตุเหล็กหลังบริจาคเลือด

JAMA. 2015;313(6):575-583.

บทความเรื่อง Oral Iron Supplementation after Blood Donation: A Randomized Clinical Trial FREE รายงานว่า แม้สหรัฐอเมริกามีข้อบังคับให้การบริจาคเลือดแต่ละครั้งห่างกัน 8 สัปดาห์ แต่มักพบว่าระดับ hemoglobin ฟื้นฟูขึ้นไม่ถึงค่ามาตรฐานที่ยอมรับปัจจุบัน (12.5 g/dL) และทำให้ผู้บริจาคบางส่วนมีภาวะโลหิตจาง

นักวิจัยได้ศึกษาผลของการเสริมธาตุเหล็กในรูปยารับประทานต่อระยะเวลาในการฟื้นฟูระดับฮีโมโกลบิน (จำนวนวันที่ฟื้นฟูได้ถึง 80% ของฮีโมโกลบินที่เสียไป) และการฟื้นฟูระดับธาตุเหล็กในผู้บริจาคเลือดที่ธาตุเหล็กต่ำ (“low-ferritin” ≤ 26 นาโนกรัม/มิลลิลิตร) และธาตุเหล็กสูง (“higher-ferritin” > 26 นาโนกรัม/มิลลิลิตร) การศึกษามีขึ้นในปี ค.ศ. 2012 โดยได้จำแนกกลุ่มตัวอย่างตามระดับ ferritin เพศ และอายุ รวมกลุ่มตัวอย่าง 215 คน อายุระหว่าง 18-79 ปีซึ่งไม่เคยบริจาคเลือดหรือเซลล์เม็ดเลือดแดงภายใน 4 เดือน โดยเปรียบเทียบระหว่างการได้รับ ferrous gluconate (37.5 มิลลิกรัมของ elemental iron) 1 เม็ด วันละครั้ง หรือไม่ได้เสริมธาตุเหล็กเป็นเวลา 24 สัปดาห์ (168 วัน) หลังบริจาคเลือดหนึ่งหน่วย (500 มิลลิลิตร) ผลลัพธ์หลัก ได้แก่ ระยะเวลาจนถึงการฟื้นฟูขึ้น 80% ของ hemoglobin และการฟื้นฟูของระดับ ferritin ถึงระดับพื้นฐาน

ค่าเฉลี่ยระดับ hemoglobin ที่พื้นฐานใกล้เคียงกันระหว่างกลุ่มที่เสริมธาตุเหล็กและกลุ่มที่ไม่ได้เสริมธาตุเหล็ก และลงจากค่าเฉลี่ย (SD) ที่ 13.4 (1.1) กรัม/เดซิลิตร เป็น 12.0 (1.2) กรัม/เดซิลิตรหลังบริจาคเลือดในกลุ่ม low-ferritin และลดลงจาก 14.2 (1.1) กรัม/เดซิลิตร เป็น 12.9 (1.2) กรัม/เดซิลิตรในกลุ่ม higher-ferritin เมื่อเทียบกับผู้ที่ไม่ได้เสริมธาตุเหล็กพบว่า ผู้ที่ได้เสริมธาตุเหล็กมีระยะเวลาที่ hemoglobin ฟื้นตัวถึง 80% สั้นกว่าทั้งในกลุ่ม low-ferritin (เฉลี่ย 32 วัน, interquartile range [IQR] 30-34 vs 158 วัน, IQR 126-168) และ higher-ferritin (31 วัน, IQR 29-33 vs 78 วัน, IQR 66-95) มัธยฐานเวลาที่ ferritin ฟื้นฟูขึ้นถึงระดับพื้นฐานในกลุ่ม low-ferritin ที่เสริมธาตุเหล็กเท่ากับ 21 วัน (IQR 12-84) ขณะที่ในผู้ที่ไม่ได้เสริมธาตุเหล็กพบว่า ระยะการฟื้นฟูถึงระดับพื้นฐานนานกว่า 168 วัน (IQR 128-168) มัธยฐานเวลาในการฟื้นฟูถึงระดับพื้นฐานในกลุ่ม higher-ferritin ที่ได้รับธาตุเหล็กเท่ากับ 107 วัน (IQR 75-141) ขณะที่ในผู้ที่ไม่ได้เสริมธาตุเหล็กนานกว่า (IQR <168-168) การฟื้นฟูธาตุเหล็กสะสมในกลุ่มตัวอย่างทั้งหมดที่ได้เสริมธาตุเหล็กมีมัธยฐาน 76 วัน (IQR 20-126) และนานกว่า 168 วัน (IQR 147-168 days; p < 0.001) ในผู้ที่ไม่ได้เสริมธาตุเหล็ก และพบว่า 67% ของกลุ่มตัวอย่างไม่สามารถฟื้นฟูธาตุเหล็กสะสมได้ภาย 168 วันหากไม่ได้รับการเสริมธาตุเหล็ก

การเสริมธาตุเหล็กขนาดต่ำในผู้บริจาคเลือดที่มีระดับ hemoglobin ปกติช่วยลดเวลาในการฟื้นฟูถึงระดับ 80% หลังการบริจาคทั้งในผู้บริจาคที่มี ferritin ต่ำ (≤ 26 นาโนกรัม/มิลลิลิตร) หรือสูงกว่า (> 26 นาโนกรัม/มิลลิลิตร) เมื่อเทียบกับการไม่เสริมธาตุเหล็ก