การศึกษาเปรียบเทียบผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม

N Engl J Med 2015;373:1597-1606.

บทความเรื่อง A Randomized, Controlled Trial of Total Knee Replacement รายงานว่า แต่ละปีมีการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมมากกว่า 670,000 รายในสหรัฐอเมริกา แต่ยังคงขาดหลักฐานชัดเจนที่จะสนับสนุนประสิทธิผลของการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมเทียบกับการรักษาโดยไม่ผ่าตัด

การศึกษาเปรียบเทียบนี้รวบรวมผู้ป่วย 100 คนซึ่งมีข้อเข่าเสื่อมปานกลางถึงรุนแรง และสามารถเข้ารับการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมข้างใดข้างหนึ่ง การศึกษาได้สุ่มให้ผู้ป่วยได้รับการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมและการรักษาโดยไม่ผ่าตัดระยะ 12 สัปดาห์ (กลุ่มผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม) หรือรับการรักษาโดยไม่ผ่าตัดระยะ 12 สัปดาห์ (กลุ่มรักษาโดยไม่ผ่าตัด) ภายใต้การดูแลของนักกายภาพบำบัดและนักโภชนาการ และประกอบด้วยการออกกำลังกาย ให้คำแนะนำ การใช้แผ่นรองเท้า และยาลดปวด ผลลัพธ์หลัก ได้แก่ การเปลี่ยนแปลงจากเริ่มต้นถึง 12 เดือน ด้านค่าเฉลี่ยคะแนน Knee Injury and Osteoarthritis Outcome Score ทั้ง 4 ด้านซึ่งครอบคลุมอาการปวด อาการ กิจกรรมในชีวิตประจำวัน และคุณภาพชีวิต (KOOS4) โดยมีคะแนนตั้งแต่ 0 (แย่ที่สุด) ถึง 100 (ดีที่สุด)

การประเมินที่ 12 เดือนเสร็จสิ้นในผู้ป่วย 95 คน ในกลุ่มที่รักษาโดยไม่ผ่าตัดพบผู้ป่วย 13 คน (26%) ที่ได้เปลี่ยนข้อเข่าเทียมก่อนการติดตาม และในกลุ่มเปลี่ยนข้อเข่าเทียมพบผู้ป่วย 1 คน (2%) ที่ได้รับการรักษาโดยไม่ผ่าตัดเท่านั้น จาก intention-to-treat analysis พบว่า กลุ่มผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมมีการฟื้นฟูของคะแนน KOOS4 ที่ดีกว่ากลุ่มรักษาโดยไม่ผ่าตัด (32.5 vs 16.0; adjusted mean difference 15.8 [95% CI 10.0-21.5]) แต่พบด้วยว่า กลุ่มเปลี่ยนข้อเข่าเทียมมีจำนวนของเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ที่ร้ายแรงสูงกว่ากลุ่มที่รักษาโดยไม่ผ่าตัด (24 vs 6, p = 0.005)

การรักษาด้วยวิธีผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมร่วมกับการรักษาโดยไม่ผ่าตัดในผู้ป่วยข้อเข่าเสื่อม ซึ่งสามารถเปลี่ยนข้อเข่าเทียมข้างใดข้างหนึ่งจนสามารถลดอาการปวดและฟื้นฟูการทำงานได้ดีกว่าหลังจาก 12 เดือนเมื่อเทียบกับการรักษาโดยไม่ผ่าตัดอย่างเดียว อย่างไรก็ดี การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมก็สัมพันธ์กับจำนวนที่สูงกว่าของเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ที่ร้ายแรงเมื่อเทียบกับการรักษาโดยไม่ผ่าตัด และผู้ป่วยส่วนใหญ่ในกลุ่มที่ได้รับการรักษาโดยไม่ผ่าตัดเพียงอย่างเดียวก็ไม่ได้เปลี่ยนข้อเข่าเทียมก่อนการติดตาม