เครื่องมือประเมินการควบคุมอาการของโรคจมูกอักเสบภูมิแพ้และโรคหืดในเด็ก

         จมูกอักเสบภูมิแพ้ (allergic rhinitis; AR) เป็นโรคที่เกิดจากการแพ้และการอักเสบของระบบจมูก ส่งผลทำให้เกิดอาการแสดง เช่น จาม น้ำมูกไหล คันจมูก ในรายที่มีความรุนแรงของโรคมาก อาการแสดงจะมีมากขึ้นจนรบกวนคุณภาพชีวิต เช่น รบกวนการทำกิจวัตรประจำวัน รบกวนการทำงาน รบกวนการเรียน และรบกวนการออกกำลังกาย เป็นต้น AR สามารถเกิดร่วมกับโรคหืดส่งผลให้ผู้ป่วยมีอาการจับหืดเกิดขึ้นหรือไม่สามารถควบคุมอาการของโรคได้ ดังนั้น ในการบริบาลผู้ป่วยจำเป็นจะต้องประเมินความสามารถในการควบคุมอาการเพื่อใช้เป็นข้อมูลสำหรับวางแผนการรักษา และเลือกใช้ยาให้เหมาะสมกับระยะของโรคหรือสามารถควบคุมอาการของโรคได้ อย่างไรก็ตาม ในทางปฏิบัติพบว่าการประเมินความสามารถในการควบคุมอาการของโรคทำได้ค่อนข้างยากและไม่เป็นรูปธรรมมากนักโดยเฉพาะอย่างยิ่งในเด็กเล็ก เนื่องจากเด็กไม่สามารถให้ข้อมูลเกี่ยวกับอาการแสดงของโรคทั้งหมดได้อย่างชัดเจน หรือในบางครั้งก็ไม่สามารถเข้าใจคำถามของบุคลากรทางการแพทย์ผู้ประเมินได้ทั้งหมด กันยากร และคณะ จึงได้ดำเนินการวิจัยซึ่งมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาเครื่องมือประเมินการควบคุมอาการของโรคจมูกอักเสบภูมิแพ้และโรคหืดในเด็กฉบับภาษาไทย โดยแปลมาจากเครื่องมือ CARATKids ต้นฉบับภาษาอังกฤษ จากนั้นจึงดำเนินการทดสอบและประเมินการใช้งานในผู้ป่วยเด็กที่เข้ารับการรักษา ณ คลินิกโรคภูมิแพ้ สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี มีขั้นตอนการดำเนินการวิจัยแบ่งออกเป็น 2 ส่วน ได้แก่ 1. การแปลและดัดแปลงแบบสอบถามจากต้นฉบับให้เหมาะสมกับบริบทของประเทศไทย และ 2. การนำแบบสอบถามที่ได้พัฒนาขึ้นไปทดลองใช้จริงในผู้ป่วยเด็กช่วงอายุ 8-12 ปีที่มีโรค AR ร่วมกับโรคหืด ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่าแบบสอบถามประเมินการควบคุมอาการของโรคจมูกอักเสบภูมิแพ้และโรคหืดในเด็กฉบับภาษาไทยที่ได้พัฒนาขึ้นมีความถูกต้องเทียบเท่ากับ CARATKids ต้นฉบับ และมีความเชื่อมั่นเหมาะสมที่จะนำไปใช้ประเมินการควบคุมอาการของผู้ป่วยทางคลินิกสำหรับประเทศไทยต่อไป (Cronbach’s alpha = 0.83)

ที่มา: Khongsomboon K, Poowaruttanawiwit P. Development of the Thai version of allergic rhinitis and asthma test for children: CARATKids. Thai J Pediatr 2017;56:154-60.