One Health : ผนึกกำลังเครือข่ายระบาดวิทยา

วงการแพทย์ ฉบับ 399 /ผึ้ง

คอลัมน์ปกิณกะข่าว /สี่สี 1 หน้า

ชื่อ  one-399

ภาพประกอบ 3 ภาพ

 

One Health : ผนึกกำลังเครือข่ายระบาดวิทยา

แก้ปัญหาสุขภาพแนวใหม่ เพื่อนำสู่การมีสุขภาพหนึ่งเดียว

กระทรวงสาธารณสุข ร่วมกับกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม องค์กรภาคเอกชน และองค์กรระหว่างประเทศ เปิดโครงการ “ผนึกกำลังเครือข่ายระบาดวิทยา แก้ปัญหาสุขภาพแนวใหม่ เพื่อนำสู่การมีสุขภาพหนึ่งเดียว” พร้อมพิธีลงนามในบันทึกความเข้าใจ (MOU) “การเสริมสร้างความเข้มแข็งงานระบาดวิทยาด้านการเฝ้าระวังสอบสวนโรคอุบัติใหม่และโรคจากการประกอบอาชีพของเครือข่ายสุขภาพหนึ่งเดียว”

นพ.ประสิทธิ์ ชัยวิรัตนะ ผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำกระทรวงสาธารณสุข กล่าวว่า ในรอบ 2 ทศวรรษที่ผ่านมามีโรคอุบัติใหม่ทั้งในคนและในสัตว์เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง เช่น โรคติดต่อทางเดินหายใจเฉียบพลันรุนแรง หรือ SARS เริ่มจากประเทศจีนในปี พ.ศ. 2546 ตามด้วยไข้หวัดนกสายพันธุ์ H5N1 ในปี พ.ศ. 2546 จากประเทศจีน ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ H1N1 ในปี พ.ศ. 2552 จากประเทศสหรัฐอเมริกา โรคไข้หวัดนกสายพันธุ์ H7N9 ปลายปี พ.ศ. 2555 ในประเทศจีน และล่าสุดคือโรคติดเชื้อทางเดินหายใจ Middle East Respiratory Syndrome จากเชื้อ Corona Virus จากประเทศทางตะวันออกกลางเมื่อกลางปี พ.ศ. 2555 ประเทศไทยก็ได้รับผลกระทบจากการระบาดของโรคเหล่านี้เช่นกันกับประเทศอื่น ๆ จากการสูญเสียชีวิตและทรัพย์สินของประชาชน งบประมาณของประเทศชาติเพื่อจัดซื้อเวชภัณฑ์วัสดุอุปกรณ์ในการรักษา ป้องกันและควบคุมโรค และส่วนหนึ่งเพื่อการชดเชยในการทำลายสัตว์เลี้ยงของประชาชนรอบ ๆ บริเวณที่เกิดโรค

จากเหตุการณ์ที่ผ่านมาจะเห็นว่าการหยุดยั้งการระบาดของโรคอุบัติใหม่แต่ละครั้งต้องอาศัยความร่วมมือในการทำงานอย่างเข้มแข็งของหน่วยงาน และภาคีเครือข่ายเพิ่มขึ้นทั้งภาครัฐและเอกชนในทุกระดับตั้งแต่ระดับนานาชาติ ระดับประเทศ ทั้งส่วนกลาง ภูมิภาค และส่วนท้องถิ่นที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพคน สัตว์เลี้ยง สัตว์ป่า และสิ่งแวดล้อม กระทรวงสาธารณสุขจึงต้องเร่งเสริมสร้างความร่วมมือด้านต่าง ๆ อย่างต่อเนื่องเพิ่มมากขึ้น จากต้นทุนที่เริ่มมาดีอยู่แล้ว เพื่อเป็นการเตรียมความพร้อมและเสริมสร้างความเข้มแข็งของทีมเฝ้าระวังสอบสวนและตอบโต้สถานการณ์โรคอุบัติใหม่ที่อาจเกิดขึ้นอีก ภายใต้แนวคิดสุขภาพหนึ่งเดียว (One Health) ซึ่งเป็นการพัฒนางานสัตวแพทย์สาธารณสุขที่ดำเนินงานมาแล้ว เพื่อให้มีศักยภาพมากยิ่งขึ้นและครอบคลุมทุกเครือข่ายที่เกี่ยวข้อง

ด้าน ดร.นพ.พรเทพ ศิริวนารังสรรค์ อธิบดีกรมควบคุมโรค กล่าวว่า ประเทศไทยมีการเตรียมความพร้อมและเสริมสร้างความเข้มแข็งของทีมเฝ้าระวังสอบสวนและตอบโต้สถานการณ์การระบาดของโรคติดต่อจากสัตว์สู่คนของประเทศที่ปฏิบัติงานในระดับพื้นที่อำเภอและระดับจังหวัด ภายใต้แนวคิดสุขภาพหนึ่งเดียว หรือ One Health ทั้งในส่วนกลางและส่วนภูมิภาคมาอย่างต่อเนื่อง โดยการทำงานร่วมกันในโครงการระบาดวิทยาภายใต้แนวคิดสุขภาพหนึ่งเดียวนี้ ซึ่งสอดคล้องกับเป้าหมายในแผนยุทธศาสตร์เตรียมความพร้อม ป้องกัน และแก้ไขปัญหาโรคติดต่ออุบัติใหม่แห่งชาติ พ.ศ. 2556-2559 ที่เกิดขึ้นจากความตระหนักในความสำคัญของโรคติดต่ออุบัติใหม่ และเน้นการมีส่วนร่วมของหน่วยงานภาคีเครือข่ายและภาคประชาชน

ทั้งนี้ได้มีพิธีลงนามในบันทึกความเข้าใจ (MOU) “การเสริมสร้างความเข้มแข็งงานระบาดวิทยาด้านการเฝ้าระวังสอบสวนโรคอุบัติใหม่และโรคจากการประกอบอาชีพของเครือข่ายสุขภาพหนึ่งเดียว” ซึ่งประกอบด้วย กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข กรมปศุสัตว์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่าและพันธุ์พืช กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม สำนักอนุรักษ์ วิจัยและการศึกษา องค์การสวนสัตว์ในพระบรมราชูปถัมภ์ และผู้แทนเครือข่ายมหาวิทยาลัยสุขภาพหนึ่งเดียว ซึ่งความร่วมมือนี้จะนำไปสู่การพัฒนาที่ยั่งยืนของการทำงานร่วมกันอย่างเป็นเอกภาพระหว่างสหสาขาวิชาชีพ และหน่วยงานต่าง ๆ ทั้งภาครัฐและเอกชนที่มีเป้าหมายร่วมกันที่จะส่งเสริมสุขภาพคน สัตว์เลี้ยง สัตว์ป่า และทำให้สิ่งแวดล้อมมีความสมดุลตามธรรมชาติ ตลอดจนการปกป้องสุขภาพของประชาชนให้มีความปลอดภัยจากโรคและภัยสุขภาพด้วย