สิทธิบัตร ‘ไม่มีวันตาย’ ‘หลุมดำ’ อุตสาหกรรมยา

หากกล่าวถึงสิทธิบัตรยาแล้ว ตามปกติเมื่อบริษัทยาพัฒนาวิจัยยาตัวใหม่จะได้รับสิทธิบัตร ซึ่งเป็นสิทธิผูกขาดให้วิจัย พัฒนา ผลิต และจำหน่ายแต่เพียงผู้เดียวเป็นเวลา 20 ปี ทำให้บริษัทยาเจ้าของสิทธิบัตรสามารถตั้งราคายาสูงเท่าไรก็ได้ เพราะไม่มีคู่แข่งยาวนานถึง 20 ปี ความมุ่งหมายในการให้สิทธิผูกขาดเหล่านี้เพราะคาดหวังว่าจะเป็นตัวช่วยกระตุ้นให้เกิดการคิดค้นยาใหม่ ๆ เพื่อมวลมนุษย์ จนเมื่อสิทธิบัตรหมดอายุลง บริษัทยาอื่น ๆ จึงจะสามารถผลิตยาตัวนี้ได้ เมื่อหลายบริษัทเข้ามาแข่งขันกัน ยาก็จะมีราคาลดต่ำลงเรื่อย ๆ จนกระทั่งผู้ป่วยหรือระบบหลักประกันสุขภาพสามารถจัดหายาได้

ทั้งนี้ในปัจจุบันกลับพบว่าอุตสาหกรรมยาไม่ได้คิดค้นอะไรใหม่ ๆ มากนัก แต่ละปีมียาใหม่จริง ๆ เข้าสู่ตลาดเพียงไม่กี่ชนิด ซึ่งส่วนใหญ่ได้จากการวิจัยที่ได้รับทุนจากภาษีของประชาชนเอง ยาที่เข้าสู่ตลาดจำนวนมาก เป็นเพียงการเปลี่ยนแปลงยาเก่าเพียงเล็กน้อย ไม่มีความใหม่ ไม่มีขั้นตอนการประดิษฐ์ที่สูงขึ้น หรือให้ผลการรักษาที่ต่างจากเดิม แต่มาขอสิทธิบัตรเพื่อขอผูกขาดเพิ่มไปอีก 20 ปี เป้าหมายคือ ต่อเวลาเพื่อแสวงหากำไรแต่เพียงผู้เดียว กลยุทธ์นี้เรียกว่า Evergreenign Patent หรือสิทธิบัตรไม่มีที่สิ้นสุด

            โดย Evergreening Patent มีหลายวิธีด้วยกันคือ มีการนำยาเก่า 2 ตัวขึ้นไปมารวมตัวกันเพื่อขอสิทธิบัตรเรียกว่ายาสูตรผสม หรือ Combination เช่น การนำยาต้านไวรัสเอดส์ Zidovudine (AZT) มาผสมเป็นเม็ดเดียวกันกับ Lamivudine (3TC) เพียงเพื่อความสะดวกในการกินยา การเปลี่ยนรูปแบบของยาเดิม หรือ New Formulations จากยาเม็ดที่ต้องรับประทานวันละ 3 ครั้ง มาเป็นยาเม็ดที่รับประทานครั้งเดียว แล้วยาค่อย ๆ ออกฤทธิ์ เพียงเพื่อให้สะดวกในการรับประทานยา แต่ผลการรักษาเหมือนเดิม หรือ New Composition เป็นการเพิ่มสารปรุงแต่งเข้าไปในยาสูตรเดิมเพื่อเพิ่มคุณสมบัติบางอย่าง เช่น เพิ่มการละลาย แล้วขอรับสิทธิบัตรในสูตรใหม่ การค้นพบข้อบ่งใช้ใหม่ หรือ New Indication คือค้นพบผลการรักษาใหม่ของยาเดิม แล้วมาขอรับสิทธิบัตรเป็นยาใหม่ เช่น เดิมยาแอสไพรินใช้ในการลดไข้ แต่ต่อมาขอจดสิทธิบัตรเพิ่มเพื่อใช้ในการละลายลิ่มเลือด หรือตัวยาออกฤทธิ์เดิม มีผลการรักษาแบบเดิม ๆ แต่ไปเปลี่ยนเป็นรูปแบบเกลือ หรือแอลกอฮอล์ หรือที่เรียกว่า อีเทอร์ เอสเทอร์ของยาเดิม แม้จะทำให้การละลายของยาดีขึ้น แต่ผลการรักษาเหมือนเดิมก็มาขอจดสิทธิบัตรใหม่ รวมทั้งตัวยาออกฤทธิ์เดิม แต่ไปค้นพบโครงสร้างการเรียงตัวรูปแบบใหม่ หรือที่เรียกว่า Polymorph อาจทำให้การละลายดีขึ้น คงสภาพมากขึ้น แต่ผลการรักษาไม่เปลี่ยนแปลง ก็นำมาจดสิทธิบัตรเพื่อขยายเวลาผูกขาด แต่ที่แย่ยิ่งไปกว่านั้นคือ การขอจดสิทธิบัตรอย่างกว้าง ๆ คลุมทุกโครงสร้างทางเคมีที่เป็นไปได้ ทั้งที่ผู้วิจัยรู้เพียงแกนหลัก และบางส่วนของสาร มาขอจดครอบคลุมทั้งหมดเพื่อกีดกันคนอื่นไม่ให้กล้าวิจัยพัฒนาสารเคมีที่มีแกนหลักเดียวกัน วิธีการแบบนี้เรียกว่า Markush Claim ซึ่งเป็นอุปสรรคสำคัญในการวิจัยพัฒนายาใหม่

จากสาเหตุดังกล่าว ทำให้ในระยะ 10-20 ปีที่ผ่านมา การวิจัยและพัฒนาสิ่งประดิษฐ์ทางตัวยาใหม่มีน้อยมาก ในขณะที่สิทธิบัตรแบบ evergreening มีจำนวนเพิ่มมากขึ้นทุกปี ในประเทศไทยในระยะเวลา 11 ปี มีคำขอรับสิทธิบัตรแบบ evergreening มากถึงร้อยละ 84 ซึ่งมาจากบริษัทยายักษ์ใหญ่ของประเทศมหาอำนาจ เช่น สหรัฐอเมริกา เยอรมนี สวิตเซอร์แลนด์ และฝรั่งเศส ในขณะที่นักวิจัยไทยขอรับสิทธิบัตรเพียงแค่ร้อยละ 0.6 เท่านั้น ยาจำเป็นบางรายการ เช่น Atorvastatin ที่ใช้ลดไขมันในเลือดมีคำขอรับสิทธิบัตรถึง 10 ฉบับ และ Metformin ที่ใช้รักษาโรคเบาหวานมีคำขอรับสิทธิบัตรถึง 13 ฉบับ ส่งผลให้มีการขยายสิทธิบัตรจากเดิมออกไปมากถึง 40 ปี ทั้งที่ไม่ควรเป็นเช่นนั้น แต่สิ่งที่น่าวิตกคือ ยาในกลุ่มโรคเรื้อรัง เช่น ยาต้านไวรัสเอดส์ Atazanavir, Tenofovir หรือ Efavirenz ยารักษาโรคมะเร็ง เช่น Docetaxel, Imatinib ก็มีคำขอรับสิทธิบัตรเป็นจำนวนมาก

หากคำขอรับเหล่านี้ได้รับสิทธิบัตรทั้งหมด แน่นอนว่ายาชื่อสามัญจะไม่สามารถเข้ามาแข่งขันในตลาดยาได้ เพราะสิทธินี้ถูกผูกขาดไว้ ทำให้ภาครัฐซึ่งรับผิดชอบค่ายาของประชาชนจะต้องรับภาระมากขึ้น แพงขึ้น หากคำนวณค่าใช้จ่ายของยาเพียง 50 รายการที่มีการใช้สูงสุดในประเทศไทย จะพบว่าในช่วง 20 ปีข้างหน้า รัฐต้องจ่ายเพิ่มขึ้นไม่ต่ำกว่า 8,000 ล้านบาท ทั้งที่สามาถประหยัดได้หากมียาชื่อสามัญเข้ามาแข่งขันราคา เมื่อภาครัฐไม่สามารถแบกรับค่าใช้จ่ายที่เพิ่มขึ้นเหล่านี้ได้ ผู้ป่วยก็จะเข้าถึงยาได้น้อยลง โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ป่วยเรื้อรังที่ต้องรับประทานยาตลอดชีวิต เช่น ผู้ป่วยเอดส์ หัวใจ เบาหวาน ความดัน และผู้ป่วยที่ต้องมีค่าใช้จ่ายในการรักษาสูง เช่น ผู้ป่วยมะเร็ง ยิ่งไปกว่านั้นการผูกขาดสิทธิบัตรที่ยาวนานขึ้นจะทำให้นักวิจัยไทยไม่สามารถวิจัยยาใหม่ ๆ ได้ อุตสาหกรรมยาในประเทศก็ไม่สามารถผลิตยาใหม่ออกมาทดแทนในท้องตลาด ทำให้ประเทศไทยไม่สามารถพึ่งตนเองในด้านยาได้

ด้วยความสำคัญของปัญหาดังกล่าว ทำให้สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข กรมทรัพย์สินทางปัญญา และแผนงานพัฒนากลไกเฝ้าระวังระบบยา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ร่วมมือกันทำผลงานวิจัย “คำขอรับสิทธิบัตรยาที่จัดเป็น Evergreening Patent ในประเทศไทย และการคาดประมาณผลกระทบที่เกิดขึ้น” เพื่อใช้เป็นคู่มือแนวทางการพิจารณาการออกเอกสารสิทธิบัตรที่เกี่ยวกับยา ยับยั้งและตรวจสอบการขอรับสิทธิบัตรยาที่จัดเป็น Evergreening Patent

นพ.ศิริวัฒน์ ทิพย์ธาราดล ที่ปรึกษาคณะกรรมการกำกับทิศทางการวิจัยและพัฒนาระบบยา สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข กล่าวว่า ระบบยาหรือธุรกิจยาในปัจจุบันเป็นอุตสาหกรรมระดับโลกที่มีความซับซ้อนเป็นอย่างมาก ซึ่งจากการทำวิจัยในเรื่อง “คำขอรับสิทธิบัตรยาที่จัดเป็น Evergreening Patent ในประเทศไทย และการคาดประมาณผลกระทบที่เกิดขึ้น” ถือเป็นประโยชน์ที่ทางกรมทรัพย์สินทางปัญญาจะนำไปต่อยอดเป็นคู่มือ หรือแนวทางที่จะช่วยคัดกรองและตรวจสอบว่า ยาที่ขอจดสิทธิบัตรหรือที่ได้รับการจดสิทธิบัตรแล้วตัวใดที่เข้าข่ายเป็น evergreening ซึ่งถือเป็นการผูกขาด ทำให้ยาชื่อสามัญเกิดขึ้นไม่ได้ สิ่งเหล่านี้จะเป็นประโยชน์ต่อประชาชนส่วนรวม เนื่องจากยาชื่อสามัญบางตัวจะเป็นยาที่จำเป็นสำหรับผู้ป่วยโรคเรื้อรังไม่ติดต่อ เช่น โรคมะเร็ง เบาหวาน ความดันสูง โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง เป็นต้น รวมทั้งโรคเอดส์ด้วย ซึ่งโรคเหล่านี้จำเป็นต้องใช้ยา ยาต่าง ๆ เหล่านี้ก็จำเป็นที่จะต้องมีราคาที่เหมาะสม

“ถ้าอุตสาหกรรมยาต้นแบบเล่นในเกมอย่างยุติธรรมก็คงจะไม่เกิดปัญหา แต่กลับกลายเป็นว่าอุตสาหกรรมยาเก็บเกี่ยวผลประโยชน์ตั้งแต่ต้นน้ำ คือไปเก็บเกี่ยวงานวิจัยที่ใกล้สำเร็จจากสถาบัน หรือมหาวิทยาลัยต่าง ๆ ซึ่งเป็นงานวิจัยเกี่ยวกับยาที่มีแนวโน้มที่จะทำในเชิงอุตสาหกรรมได้ โดยงานวิจัยเหล่านี้มาจากเงินของรัฐบาลซึ่งเป็นภาษีของประชาชน หลังจากนั้นเมื่องานวิจัยสำเร็จจนสามารถผลิตเป็นตัวยาออกมาได้แล้ว ก็สามารถตั้งราคายาได้ตามใจชอบ มีสิทธิผูกขาดไปอีก 20 ปี พอมาถึงปลายน้ำ คือเมื่อใกล้หมดสิทธิบัตร 20 ปี ก็พัฒนาอีกเล็ก ๆ น้อย ๆ แล้วต่อยอดผูกขาดไปอีก 20 ปี ซึ่งระบบยาแบบนี้ไม่ยุติธรรม เนื่องจากบริษัทยายักษ์ใหญ่เอาเปรียบรายย่อย และเอาเปรียบประชาชน ถ้าเล่นกันในเกม พอหมดอายุสิทธิบัตรแล้ว ก็ต้องไปพัฒนายาใหม่ แล้วยาเก่าก็ให้บริษัทที่มีเทคโนโลยีต่ำกว่าหรือมีเงินทุนน้อยกว่านำไปผลิตเป็นยาชื่อสามัญ ระบบถึงจะเดินไปได้”

ด้าน ดร.ภญ.อุษาวดี มาลีวงศ์ นักวิจัยของเครือข่ายวิจัยระบบยา สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข กล่าวว่า ปัญหาสิทธิบัตรไม่มีคุณภาพ ส่งผลต่อภาระงบประมาณประเทศ และเป็นข้อจำกัดการเข้าถึงยาของประชาชนอย่างมาก ซึ่งจากการวิจัยพบการขอรับสิทธิบัตรแบบ Evergreening Patent หรือเรียกว่า การขอรับสิทธิบัตรที่มีลักษณะแบบไม่มีที่สิ้นสุดที่จะทำให้ผู้ได้รับสิทธิบัตรนี้ได้รับความคุ้มครองอย่างต่อเนื่องเกิน 20 ปี หรืออาจชั่วชีวิตของยานั้น จากงานศึกษาล่าสุดพบว่า คำขอรับสิทธิบัตรการประดิษฐ์ด้านเภสัชภัณฑ์ที่ได้ประกาศโฆษณาระหว่างปี พ.ศ. 2543-2553 จำนวน 2,188 คำขอ เป็นการขอรับสิทธิบัตรที่มีข้อถือสิทธิหลักเป็นการเปลี่ยนแปลงรายละเอียดสิ่งประดิษฐ์เพียงเล็กน้อย หรือแบบ Evergreening Patent เพื่อยืดอายุการผูกขาดออกไป ทำให้ยาชื่อสามัญไม่สามารถเข้ามาแข่งขันได้มากถึงร้อยละ 84

            “คำขอแบบ evergreening เช่นนี้จะส่งผลกระทบต่อภาพรวมการบริโภคยาและตลาดยาของประเทศ เฉพาะแค่รายการยาจำนวน 59 รายการที่มียอดการใช้สูงสุดที่นำมาวิเคราะห์ผลกระทบต่อค่าใช้จ่ายด้านยาพบว่า เป็นคำขอรับสิทธิบัตรแบบ evergreening ที่ส่งผลให้มีการผูกขาดตลาดตั้งแต่ปี พ.ศ. 2539-2571 คิดเป็นมูลค่าสะสมประมาณ 8,477.7 ล้านบาท และหากพิจารณาเฉพาะผลกระทบที่เกิดขึ้นแล้วคือ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2539-2553 พบว่าประเทศไทยเสียโอกาสในการประหยัดงบประมาณไปแล้วถึง 1,177.6 ล้านบาท หรือกล่าวอีกนัยหนึ่ง หากกรมทรัพย์สินทางปัญญานำแนวทางการพิจารณาคำขอรับสิทธิบัตรฉบับใหม่มาใช้เพื่อป้องกันการเกิดสิทธิบัตรที่ไม่มีวันสิ้นสุดจะสามารถประหยัดค่าใช้จ่ายด้านยาได้ถึงประมาณ 8,500 ล้านบาท”

            นอกจากนี้เมื่อพิจารณาการใช้ยาในโรคสำคัญที่มีค่าใช้จ่ายด้านยาสูง 3 โรค ประกอบด้วย โรคเอดส์ โรคมะเร็งเต้านม โรคกระดูกพรุน พบว่าในสถานการณ์ที่มีการใช้ยาต้นแบบเพื่อการรักษาโรคดังกล่าวนั้น การใช้ยาในการรักษาโรคมะเร็งไม่มีความคุ้มค่าในด้านต้นทุน-อรรถประโยชน์ เมื่อเปรียบเทียบกับเกณฑ์ความคุ้มค่าที่แนะนำโดยองค์การอนามัยโลก เนื่องจากยาต้นแบบมีราคาแพง อย่างไรก็ตาม หากมีการทดแทนด้วยยาชื่อสามัญในผู้ป่วยทุกรายพบว่า ความคุ้มค่าในการใช้ยามากขึ้น เนื่องจากค่าใช้จ่ายด้านยาลดลง และในเวลา 10 ปีของการรักษาในทั้ง 3 โรค พบว่าการทดแทนยาต้นแบบด้วยยาชื่อสามัญทำให้ผู้ป่วยเข้าถึงยาเพิ่มขึ้นร้อยละ 66.9 ในผู้ป่วยโรคกระดูกพรุน, ร้อยละ 21.7 ในผู้ป่วยโรคเอดส์ และร้อยละ 9.3 ในผู้ป่วยมะเร็งเต้านม

            ในส่วนของ รศ.ดร.ภญ.นุศราพร เกสรสมบูรณ์ อาจารย์ประจำคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น กล่าวว่า จากปัญหาที่คาดว่าจะเกิดขึ้นจากการขอสิทธิบัตรแบบ Evergreening Patent ทางทีมวิจัยจึงมีข้อเสนอเชิงนโยบายไปยังนายกรัฐมนตรี ให้กรมทรัพย์สินทางปัญญาเร่งออกประกาศกรมทรัพย์สินทางปัญญาใช้คู่มือการตรวจสอบสิทธิบัตรที่เกี่ยวข้องกับการประดิษฐ์ทางยา เพื่อแก้ปัญหาเฉพาะหน้าสำหรับสิทธิบัตรที่กีดกันการเข้าถึงยาซึ่งกำลังทวีความรุนแรงอยู่ในขณะนี้ เช่นเดียวกับรัฐบาลของประเทศกำลังพัฒนาที่มีศักยภาพการผลิตยาชื่อสามัญเช่นเดียวกับประเทศไทยต่างมีมาตรการป้องกันผลกระทบแล้วทั้งสิ้น อาทิ ประเทศอินเดียใช้ข้อยืดหยุ่นก่อนการให้สิทธิบัตรในความตกลงทริปส์ออกมาตรฐานที่เคร่งครัดเกี่ยวกับเรื่องการประดิษฐ์คิดค้น เพื่อขจัดคำขอสิทธิบัตรแบบ evergreening ประเทศบราซิลกำหนดให้กระทรวงสาธารณสุข (คณะกรรมการควบคุมยาแห่งชาติ-ANVISA) มีส่วนร่วมในการวิเคราะห์การขอสิทธิบัตร ดังนั้น คำขอรับสิทธิบัตรที่ไม่มีเหตุผลเพียงพอจะถูกปฏิเสธเพื่อป้องกันสิทธิผูกขาดที่ไม่ชอบธรรมที่อาจจะส่งผลกระทบต่อการสาธารณสุข และล่าสุดประเทศอาร์เจนติน่าได้ประกาศใช้คู่มือการตรวจสอบคำขอสิทธิบัตรที่พัฒนามาจากเกณฑ์การตรวจสอบสิทธิบัตรที่พัฒนามาจากข้อแนะนำขององค์การอนามัยโลก, UNCTAD และ ICTSD ส่วนในระยะยาว รัฐบาลควรผลักดันให้เกิดการแก้ไขพระราชบัญญัติสิทธิบัตรให้กำหนดรายละเอียดของขั้นตอนการประดิษฐ์ที่สูงขึ้น

            “ในเฉพาะหน้านี้เสนอให้กรมทรัพย์สินทางปัญญาเร่งกำหนดหลักการในการตรวจสอบคำขอรับสิทธิบัตรด้านเภสัชภัณฑ์สำหรับการขอถือสิทธิการใช้ (Used claim) รวมถึงการใช้สารเคมีในการผลิตยา ว่าเป็นข้อถือสิทธิที่ไม่ได้รับความคุ้มครองตามมาตรา 9(4) แห่งพระราชบัญญัติสิทธิบัตร ทั้งนี้เป็นไปตามคำวินิจฉัยของคณะกรรมการสิทธิบัตรที่ 1/2553 เพราะถือเป็นลักษณะคำขอที่มีมากและเป็นปัญหาที่รุนแรงที่สุด และเร่งปรับปรุงระบบการรายงานสถานะของการดำเนินการในแต่ละคำขอรับสิทธิบัตรให้ถูกต้อง ทันสมัยอยู่ตลอดเวลา และปรับระบบฐานข้อมูลสิทธิบัตรให้เป็นมิตรต่อผู้ใช้ ง่ายต่อการสืบค้น สามารถใช้ประโยชน์ได้จริง และมีความเป็นปัจจุบันอยู่เสมอ”

<a href="http://www.turkescortbayan.com" title="escort bayan">escort bayan</a> <a href="http://bayanescortt.com" title="bayan escort">bayan escort</a> <a href="http://bayanescortt.com/kategori/anadolu-yakasi-escort/" title="anadolu yakası escort">anadolu yakası escort</a> <a href="http://bayanescortt.com/kategori/avrupa-yakasi-escort/" title="avrupa yakası escort">avrupa yakası escort</a> <a href="http://bayanescortt.com/kategori/avrupa-yakasi-escort/atakoy-escort/" title="ataköy escort">ataköy escort</a> <a href="http://bayanescortt.com/kategori/avrupa-yakasi-escort/bakirkoy-escort/" title="bakırköy escort">bakırköy escort</a> <a href="http://bayanescortt.com/kategori/avrupa-yakasi-escort/beylikduzu-escort/" title="beylikdüzü escort">beylikdüzü escort</a> <a href="http://bayanescortt.com/kategori/anadolu-yakasi-escort/kadikoy-escort/" title="kadıköy escort">kadıköy escort</a> <a href="http://bayanescortt.com/kategori/anadolu-yakasi-escort/maltepe-escort/" title="maltepe escort">maltepe escort</a> <a href="http://bayanescortt.com/kategori/anadolu-yakasi-escort/pendik-escort/" title="pendik escort">pendik escort</a> <a href="http://bayanescortt.com/kategori/anadolu-yakasi-escort/umraniye-escort/" title="ümraniye escort">ümraniye escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/istanbul-escort/" title="istanbul escort">istanbul escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/anadolu-yakasi-escort/" title="anadolu yakası escort">anadolu yakası escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/avrupa-yakasi-escort/" title="avrupa yakası escort">avrupa yakası escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/anadolu-yakasi-escort/atasehir-escort/" title="ataşehir escort">ataşehir escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/anadolu-yakasi-escort/umraniye-escort/" title="ümraniye escort">ümraniye escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/anadolu-yakasi-escort/maltepe-escort/" title="maltepe escort">maltepe escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/anadolu-yakasi-escort/pendik-escort/" title="pendik escort">pendik escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/avrupa-yakasi-escort/atakoy-escort-bayan/" title="ataköy escort">ataköy escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/avrupa-yakasi-escort/bakirkoy-escort/" title="bakırköy escort">bakırköy escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/avrupa-yakasi-escort/esenyurt-escort/" title="esenyurt escort">esenyurt escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/avrupa-yakasi-escort/beylikduzu-escort/" title="beylikdüzü escort">beylikdüzü escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/ankara-escort/" title="ankara escort">ankara escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/ankara-escort/etimesgut-escort/" title="etimesgut escort">etimesgut escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/ankara-escort/altindag-escort/" title="altındağ escort">altındağ escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/ankara-escort/eryaman-escort/" title="eryaman escort">eryaman escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/ankara-escort/esat-escort/" title="esat escort">esat escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/ankara-escort/kecioren-escort/" title="keçiören escort">keçiören escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/ankara-escort/sincan-escort/" title="sincan escort">sincan escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/ankara-escort/mamak-escort/" title="mamak escort">mamak escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/ankara-escort/polatli-escort/" title="polatlı escort">polatlı escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/izmir-escort/" title="izmir escort">izmir escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/izmir-escort/urla-escort/" title="urla escort">urla escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/izmir-escort/alsancak-escort/" title="alsancak escort">alsancak escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/izmir-escort/bornova-escort/" title="bornova escort">bornova escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/izmir-escort/buca-escort/" title="buca escort">buca escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/izmir-escort/karsiyaka-escort/" title="karşıyaka escort">karşıyaka escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/izmir-escort/konak-escort/" title="konak escort">konak escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/izmir-escort/cesme-escort/" title="çeşme escort">çeşme escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/izmir-escort/seferihisar-escort/" title="seferihisar escort">seferihisar escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/bodrum-escort/" title="bodrum escort">bodrum escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/bodrum-escort/milas-escort/" title="milas escort">milas escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/bodrum-escort/gumbet-escort/" title="gümbet escort">gümbet escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/adana-escort/" title="adana escort">adana escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/adiyaman-escort/" title="adıyaman escort">adıyaman escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/antalya-escort/" title="antalya escort">antalya escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/gaziantep-escort/" title="gaziantep escort">gaziantep escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/bursa-escort/" title="bursa escort">bursa escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/bursa-escort/gemlik-escort/" title="gemlik escort">gemlik escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/bursa-escort/mudanya-escort/" title="mudanya escort">mudanya escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/canakkale-escort/" title="çanakkale escort">çanakkale escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/denizli-escort/" title="denizli escort">denizli escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/sakarya-escort/" title="sakarya escort">sakarya escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/samsun-escort/" title="samsun escort">samsun escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/samsun-escort/bafra-escort/" title="bafra escort">bafra escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/samsun-escort/carsamba-escort/" title="çarşamba escort">çarşamba escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/malatya-escort/" title="malatya escort">malatya escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/malatya-escort/arapgir-escort/" title="arapgir escort">arapgir escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/malatya-escort/puturge-escort/" title="pütürge escort">pütürge escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/mugla-escort/" title="muğla escort">muğla escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/kirklareli-escort/" title="kırklareli escort">kırklareli escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/izmit-escort/" title="izmit escort">izmit escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/eskisehir-escort/" title="eskişehir escort">eskişehir escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/gaziantep-escort/" title="gaziantep escort">gaziantep escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/siirt-escort/" title="siirt escort">siirt escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/zonguldak-escort/" title="zonguldak escort">zonguldak escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/sivas-escort/" title="sivas escort">sivas escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/tekirdag-escort/" title="tekirdağ escort">tekirdağ escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/yalova-escort/" title="yalova escort">yalova escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/rize-escort/" title="rize escort">rize escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/trabzon-escort/" title="trabzon escort">trabzon escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/ordu-escort/" title="ordu escort">ordu escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/artvin-escort/" title="artvin escort">artvin escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/agri-escort/" title="ağrı escort">ağrı escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/iskenderun-escort/" title="iskenderun escort">iskenderun escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/corlu-escort/" title="çorlu escort">çorlu escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/hakkari-escort/" title="hakkari escort">hakkari escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/bitlis-escort/" title="bitlis escort">bitlis escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/manisa-escort/" title="manisa escort">manisa escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/elazig-escort/" title="elazığ escort">elazığ escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/kahramanmaras-escort/" title="kahramanmaraş escort">kahramanmaraş escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/sanliurfa-escort/" title="şanlıurfa escort">şanlıurfa escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/kars-escort/" title="kars escort">kars escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/hatay-escort/" title="hatay escort">hatay escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/kastamonu-escort/" title="kastamonu escort">kastamonu escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/edirne-escort/" title="edirne escort">edirne escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/sinop-escort/" title="sinop escort">sinop escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/tokat-escort/" title="tokat escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/kıbrıs-escort/" title="kıbrıs escort">kıbrıs escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/aydin-escort/" title="aydın escort">aydın escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/sirnak-escort/" title="şırnak escort">şırnak escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/kirsehir-escort/" title="kırşehir escort">kırşehir escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/erzincan-escort/" title="erzincan escort">erzincan escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/erzurum-escort/" title="erzurum escort">erzurum escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/kocaeli-escort/" title="kocaeli escort">kocaeli escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/batman-escort/" title="batman escort">batman escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/giresun-escort/" title="giresun escort">giresun escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/kutahya-escort/" title="kütahya escort">kütahya escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/nevsehir-escort/" title="nevşehir escort">nevşehir escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/nigde-escort/" title="niğde escort">niğde escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/gumushane-escort/" title="gümüşhane escort">gümüşhane escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/mus-escort/" title="muş escort">muş escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/nigde-escort/" title="niğde escort">niğde escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/tunceli-escort/" title="tunceli escort">tunceli escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/bartin-escort/" title="bartın escort">bartın escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/ardahan-escort/" title="ardağan escort">ardahan escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/afyon-escort/" title="afyon escort">afyon escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/otele-gelen-escort/" title="otele gelen escort">otele gelen escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/rus-escort/" title="rus escort">rus escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/yabanci-escort/" title="yabancı escort">yabancı escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/ucuz-escort/" title="ucuz escort">ucuz escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/elit-escort/" title="elit escort">elit escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/turbanli-escort/" title="türbanlı escort">türbanlı escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/yasli-escort/" title="yaşlı escort">yaşlı escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/anal-escort/" title="anal escort">anal escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/sinirsiz-escort/" title="sınırsız escort">sınırsız escort</a> <a href="http://www.turkescortbayan.com/escort/seks-hikaye/" title="seks hikaye">seks hikaye</a>